Meewaaien met de Atlantische wind
En een voortrekkersrol voor Nederland
Tussen het dreigen met hogere tarieven en het publiceren van USAID-subsidies voor Colombiaanse transgender-opera’s door, hangt nog ergens een Republikeinse verkiezingsbelofte in de lucht over het eindigen van de oorlog in Oekraïne. De wisseling van Biden naar Trump-wacht zal blootleggen met welke Atlantische wind Europa graag meewaait.
In april 2023 lekte er Pentagon-documenten uit die de balans opmaakte in de Oekrainse oorlog: tussen de 189.500 en 223.000 slachtoffers aan Russische zijde, en tussen de 124.000 en 131.000 aan de Oekrainse. Terwijl de teller opliep, herhaalde toenmalig Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, nog eens dat president Joe Biden van plan was om ‘het Oekraïense volk te steunen zo lang dat nodig is om zichzelf te verdedigen tegen Russische agressie’.
Een deuntje wat ook werd nagezongen door Amerikaanse bondgenoten, zoals Nederland.
‘Engeland heeft gezichtsverlies gekozen door eigenlijk akkoord te gaan met onderhandelingen met Hitler. Maar ze zullen oorlog krijgen. Dat is precies wat er gebeurt. Dat is de geschiedenis. En dat merk je ook in Nederland. De steun bij de Nederlandse bevolking is groot voor wat we met z’n allen doen in de steun voor Oekraïne. Dat merk je eigenlijk in heel Europa’, zei destijds premier Mark Rutte in begin 2023.
Das war einmal.
Premier Rutte is onderhand NAVO secretaris-generaal Rutte. En president Joe Biden (die in 2022, 2023 en 2024 de lijn vasthield ‘niets te zien in onderhandelingen met Poetin’) is vervangen voor president Donald Trump die er tijdens de verkiezingscampagne al geen geheim maakte van het willen beëindigen van deze oorlog. Er was nog amper een maand verstreken of de nieuwe Republikeinse wind waaide ook door Brussel: secretaris-generaal Mark Rutte bevestigde afgelopen december al de geruchten over mogelijke vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland. Uiteraard binnen 24u gevolgd door een statement van VVD-partijgenoot en minister van Defensie, Ruben Brekelmans, die toevoegde dat Europa wel een voortrekkersrol moet nemen bij deze mogelijke vredesonderhandelingen in Oekraïne. Laat het maar aan Nederland over om in het kielzog van Amerika zichzelf af te schilderen als grote roerganger: zo permitteerde voorganger Kasja Ollongren zich om met drie miljard euro aan steun voor Oekraïne - in het kielzog van Amerikaanse steun ($175 miljard) - Nederland uit te roepen tot degene met een ‘voortrekkersrol’.
Minstens zo interessant is hoe snel argumenten 180 graden kunnen draaien en met een uitgestreken gezicht worden gepresenteerd alsof men nooit anders heeft bepleit.
Waar Vladimir Poetin voorheen een onbetrouwbaar sujet was waar niet mee te onderhandelen viel (alsof je ooit onderhandelt met vrienden, maar dat terzijde), staan nu de lijnen open. En waar voorheen (opvallend genoeg in linkse voorheen pacifistische kring) het idee leefde dat ‘geen woorden maar tanks’ de sleutel tot vrede zijn, komt nu een Republikeinse president met een de standaardoplossing vanuit de liberale wereldorde: aan tafel zitten met niet alleen een wortel, maar ook een stok. De wortel zijn het verzachten van sancties, de stok bestaat uit opvoeren van die zelfde economische sancties en het naar beneden drijven van de olieprijs. Geflankeerd door handelspartner China die eveneens heeft aangegeven dat deze oorlog moet stoppen.
De oorlog heeft immers de economie, de krijgsmachten en populatie van beiden landen flink gehavend. Sinds de invasie van Rusland is de Oekrainse populatie met een kwart gedaald. ‘Het is een patstelling, een lang uitgerekt bloederig conflict wat echt moet eindigen’, stelde de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.
In hoeverre Europa met deze nieuwe Amerikaanse wind zal meewaaien, zal zich ongetwijfeld de komende weken ontvouwen - en is (zeker met de Amerikaanse deadline voor a.s. zaterdag 12:00 voor het vrijlaten van de Israëlische gijzelaars in Gaza) iets om komend jaar in het snotje te houden.
COLUMN: Tussen Branie en Beleid
Denemarken moet Groenland opgeven, want het gebied is van strategisch belang voor de Verenigde Staten. Zo niet, dan kan Denemarken hogere handelstarieven verwachten en nee, het gebruik van militairen om Groenland in te lijven wordt niet uitgesloten. Hetzelfde geldt trouwens ook voor het Panamakanaal.
Met veel branie maar op onderhand welbekende wijze trapte de toekomstige president van Amerika, Donald Trump, deze geopolitieke deur in. Terwijl diplomatieke en journalistieke kringen vooral bezig zijn met zich geschokt te tonen over de toon van de muziek, is het voor Europa van belang ook goed te luisteren naar het deuntje.
Het is niet de eerste keer dat de Amerikaanse belangen in Groenland op de geopolitieke agenda staan. Al sinds de regering van Abraham Lincoln is er interesse in het opkopen van het gebied. President Harry Truman onderhandelde in het geheim over de opkoop van het eiland in de aanloop naar de Koude Oorlog. Groenland is niet alleen maar interessant vanwege de grondstoffen, maar speelt door zijn locatie een onmisbare rol in het Amerikaanse early warning system voor ballistische raketten. “Mensen moeten deze plannen serieus nemen en zien als een strategische heroriëntatie in plaats van een ijdel project”, zei Alexander Gray, de voormalige stafchef van de Nationale Veiligheidsraad onder de vorige regering Trump, tegen het Amerikaanse magazine Foreign Policy.
De meer unilaterale en deels isolationistische benadering, waarin Trump diplomatieke betrekkingen plat slaat tot zakelijke transacties, is geen willekeurig, wild idee van een malle zakenman. Ze hebben wel degelijk óók een electorale basis. Normaal gesproken laten kiezers zich niet heel erg leiden door geopolitiek. Toch bleek uit peilingen van Carnegie Endowment for International Peace dat die vlieger bij deze verkiezingen niet opging. Bovenaan het lijstje van geopolitieke zorgen stonden klimaatcrisis en immigratie, gevolgd door de oorlog in Gaza, de oorlog in Oekraïne en de relatie met China.
In de weken voor de verkiezingen scoorde de Democratische tegenkandidate Kamala Harris alleen op het onderwerp van de klimaatcrisis hoger dan Trump. En omdat de Democraten campagne voerden met conservatieve haviken zoals Liz Cheney, en op partijcongressen quotes van de moderne beschermheilige der conservatieven – oud-president Ronald Reagan – applaudisserend onthaalden, konden de Republikein zichzelf neerzetten als de anti-oorlogspartij. En met succes: peilingen over de hele breedte laten zien dat veel Amerikanen oorlogsmoe zijn.
Welk deuntje de Verenigde Staten zal zingen en waarom, is zich al in grote lijnen aan het aftekenen. De vraag is wat Europa zal doen. In Brussel en Den Haag zijn de Nederlandse vertegenwoordigers binnen de NAVO van secretaris-generaal Mark Rutte tot admiraal Rob Bauer net lekker op stoom met de waarschuwingen voor potentieel conflict. Of de Europese bondgenoten een toontje hoger of juist lager gaan zingen, en meedraaien met de wind vanuit de belangrijkste NAVO-bondgenoot, klinkt als een uitstékende weddenschap voor 2025 om een goede fles wijn op te zetten.
Deze column verscheen vorige maand in Atlantisch Perspectief
En Pierre, wat zijn de prijzen? Nou, het wordt 5% van BNP en DOGE komt het coordineren en controleren zodat DEI-sessies (inclusief hei-sessies) niet meer als bijdrage aan NATO gelden. Big Balls rulez!
Trump, transactioneel als hij is, zal er gewoon willen uitstappen en nog een centje aan verdienen. Poetin is van hetzelfde laken een pak en wil ook de boel inpakken en naar huis. Grote verliezers zijn Oekraine (doden, gewonden, terreinverlies en fysieke destructie), de EU en VK. Poetin en Trump hangen de molensteen Oekraine om de nek van Ursula die er een money pit bij krijgt die ze niet zal kunnen weerstaan. Geen honey trap, maar een money trap. De financiele imperial overstretch zal de EU-economie in de afgrond storten. Het perfide Albion gaat een rekening gepresenteerd krijgen voor Starmers gedeugzeug inzake de Chagos Islands. Trump ziet precies wat dit is. Globalistische aanval op American Empire opgezet door China en uitgevoerd door een zichzelf overschattende vazal dronken van de hoogten van Davos. Groenland en Panama gaan allebei over China. De rest van de wereld interesseert Trump voorlopig niet meer, tenzij er wat aan te verdienen valt.